नेपाल राष्ट्र बैंकले आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को पहिलो पाँच महिनाको तथ्याङ्कमा आधारित हालको आर्थिक तथा वित्तीय अवस्थाको विवरण सार्वजनिक गरेको छ। रिपोर्टले देशको आर्थिक गतिशीलताका विभिन्न पक्षलाई उजागर गर्दै सुधारको संकेत गरेको छ।
मुद्रास्फीति र उपभोक्ता मूल्य सूचकांक
वार्षिक बिन्दुगत आधारमा उपभोक्ता मूल्य सूचकाङ्कमा आधारित मुद्रास्फीति ६.०५ प्रतिशत रहेको छ। यो दरले उपभोक्ता वस्तुहरूको मूल्य स्थिरता कायम राख्न अर्थतन्त्रको प्रयासलाई प्रतिबिम्बित गरेको छ।
आयात र निर्यातमा वृद्धि
व्यापार क्षेत्रमा सुधार देखिएको छ, जहाँ आयात ३ प्रतिशतले र निर्यात १६.५ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ। यसले व्यापार घाटा घटाउन सहयोग पुर्याउने अपेक्षा गरिएको छ।
विप्रेषण प्रवाहमा सुधार
विप्रेषण आप्रवाहमा पनि सकारात्मक सुधार आएको छ। नेपाली रुपैयाँमा ४.४ प्रतिशत र अमेरिकी डलरमा २.५ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ, जसले विदेशी मुद्राको सञ्चिति बलियो बनाउन सहयोग पुर्याएको छ।
शोधनान्तर र विदेशी विनिमय सञ्चिति
शोधनान्तर स्थिति रु. २२५ अर्ब ३४ करोडले बचतमा रहेको छ। विदेशी विनिमय सञ्चिति अमेरिकी डलरमा १६ अर्ब ७६ करोड पुगेको छ, जसले मुलुकको अन्तर्राष्ट्रिय व्यापार क्षमतालाई थप सबल बनाएको छ।
सरकारी खर्च र राजस्व परिचालन
नेपाल सरकारको खर्च रु. ५५६ अर्ब १२ करोड र राजस्व परिचालन रु. ३९९ अर्ब ६० करोड रहेको छ। राजस्व र खर्चको बीचको अन्तरले सरकारी आर्थिक व्यवस्थापनमा सुधारको आवश्यकता औंल्याएको छ।
वित्तीय क्षेत्रको वृद्धिदर
बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले २.७ प्रतिशतले निक्षेप संकलनमा वृद्धि गरेका छन्, जबकि निजी क्षेत्रमा प्रवाहित कर्जा ३.५ प्रतिशतले बढेको छ। वार्षिक बिन्दुगत आधारमा निक्षेपको वृद्धिदर १०.९ प्रतिशत र निजी क्षेत्रका कर्जाको वृद्धिदर ७ प्रतिशत रहेको छ।
विस्तृत मुद्राप्रदायमा सुधार
विस्तृत मुद्राप्रदाय ३.३ प्रतिशतले बढेको छ, जबकि वार्षिक बिन्दुगत आधारमा यो वृद्धिदर ११.२ प्रतिशत छ। यसले आर्थिक गतिशीलता कायम रहेको देखाउँछ।
समग्रमा, नेपाल राष्ट्र बैंकको प्रतिवेदनले मुलुकको आर्थिक स्थितिमा सुधारको संकेत गरेको छ, जसले आगामी दिनहरूमा अर्थतन्त्रलाई थप सबल बनाउने आशा गरिएको छ।
