नेपाल राष्ट्र बैङ्कले हालै सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदन अनुसार, आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को फागुन महिनासम्मको वार्षिक बिन्दुगत मुद्रास्फीति ३.७५ प्रतिशत मा सीमित रहेको छ। यो दर अघिल्लो वर्षको सोही अवधिको ४.८२ प्रतिशत मुद्रास्फीतिको तुलनामा केही घटेको हो।
तर, समग्र दर घटे पनि दैनिक उपभोग्य वस्तु तथा सेवाहरूमा मूल्यवृद्धिको असर अझै प्रत्यक्ष रूपमा देखिएको राष्ट्र बैङ्कको विश्लेषणमा उल्लेख गरिएको छ।
खाद्य समूहमा घ्यू–तेलको महँगी उच्च
खाद्य तथा पेय पदार्थ समूहको मुद्रास्फीति ३.३४ प्रतिशत पुगेको छ। विशेष गरी घ्यू तथा तेल समूहमा सर्वाधिक मूल्यवृद्धि देखिएको छ, जहाँ मूल्य सूचकाङ्क १३.७४ प्रतिशतले उकालो लागेको छ।
त्यस्तै, दाल–गेडागुडीमा ७.८० प्रतिशत, फलफूलमा ६.८२ प्रतिशत, र गैर–मदिराजन्य पेय पदार्थमा ५.१५ प्रतिशत मूल्यवृद्धि देखिएको छ। यता, केही वस्तुहरूको मूल्य घट्न थालेको छ— मरमसला ५.१७ प्रतिशत, तरकारी १.२४ प्रतिशत, र माछा–मासु ०.७४ प्रतिशतले घटेका छन्।
गैर-खाद्य समूहमा विविध सेवामा तीव्र वृद्धि
गैर–खाद्य तथा सेवा समूहमा मुद्रास्फीति ३.९७ प्रतिशत पुगेको छ। यस समूहभित्र विविध वस्तु तथा सेवा उप–समूहमा सबैभन्दा बढी १०.१४ प्रतिशत वृद्धि भएको छ। त्यसपछि कपडा तथा जुत्ता–चप्पल ७.०१ प्रतिशत, मदिराजन्य पेय पदार्थ ६.०७ प्रतिशत, फर्निचर तथा घरायसी उपकरण ५.५९ प्रतिशत, र यातायात समूह ५.०७ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ।
ग्रामीण क्षेत्रमा महँगीको झन् ठुलो असर
क्षेत्रगत आधारमा हेर्दा, ग्रामीण क्षेत्रमा मुद्रास्फीति ४.१८ प्रतिशत पुगेको छ, जुन सहरी क्षेत्रको ३.६० प्रतिशतको तुलनामा बढी हो। यसले ग्रामीण बासिन्दाहरू अझ बढी मूल्यवृद्धिको चपेटामा परिरहेका सङ्केत गर्छ।
प्रदेशगत र भौगोलिक विश्लेषण
प्रदेशहरूको तुलनामा, कोशी प्रदेशमा सबैभन्दा उच्च ५.६८ प्रतिशत मुद्रास्फीति देखिएको छ। त्यसपछि सुदूरपश्चिम (४.४१%), कर्णाली (३.८०%), लुम्बिनी (३.७७%), मधेश (३.५२%), बागमती (२.९८%), र गण्डकी (२.७७%) मा मुद्रास्फीति मापन गरिएको छ।
भौगोलिक क्षेत्रका आधारमा हिमाली क्षेत्रमा मुद्रास्फीति ४.७७ प्रतिशत पुगेको छ, जुन अन्य क्षेत्रको तुलनामा उच्च हो। तराईमा ३.७७ प्रतिशत, पहाडमा ३.७२ प्रतिशत, र काठमाडौँ उपत्यकामा ३.२५ प्रतिशत मुद्रास्फीति देखिएको छ।
